विश्वमा द्वन्द्वको अवस्था कम हुदैं जानुको सट्टा चुिलंदो छ । हरेक देशमा कुनै न कुनै विद्रॊह तथा युद्ध चर्किरहेको छ । यस अवस्थामा पत्रकारहरु समेत द्वन्द्वको मारमा परेका छन् । प्रेस स्वतन्त्रताको आवाज उठाइदैं जुदा पत्रकार तथा साचारकर्मीहरु मारिने क्रम रोकिएको छैन झन् बढ्दो छ । इराक तथा अफगानिस्तानमा अमेरिकी हमला भएयता पत्रकार मारिने क्रम बढेको हो । यसैैक्रममा अमेरिकी संस्था पि्रुडम फोरमले कार्य क्षेत्रमा खटिने क्रममा मारिएका विश्वभरका पत्रकारहरुको सम्झनामा वाशिङगटनको पि्रुडम पार्कमा पि्रुडम फोरम जर्नालिस्ट मेमोरियल नामको स्मारक निर्माण गरेको छ । त्यहु सन् २००४ सम्ममा मारिएका विश्वभरका १ हजार ५ सय २८ पत्रकारहरुको नाम अंकित गरिएको 
छ । जसमा मारिने पत्रकारको नाम क्रमशः थपिदै जान्छ । मारिने पत्रकारको नाम पि्रुडम फोरमका कर्मचारीहरुले कमिटि टु प्रॊटेक्ट जर्नालिस्ट इन्टरनेशनल प्रेस इ_िन्सच्युट इन्टरनेशनल पि्रुडम अफ एक्सप्रेसन रिपोटस्र साँ प्रुन्टियस्र इन्टरनेशनल फेडेरेशन अफ जर्नालिस्ट इन्टर अमेरिकन प्रेस एशोसियसन जस्ता प्रेस स्वतन्त्रताको पक्षमा आवाज उठाइरहेका संस्थाहरु तथा समाचार र अन्य विभिन्न स्रोतहरुबाट संकलन गर्ने गरेका छन् । स्मारकमा पत्रकारको सूची समावेश गराइनु अघि पत्रकारहरु मारिनुको कारणबारे अध्ययन गरिन्छ । त्यहु नेपालका चारजना पत्रकारको नाम पनि अंकित गरिएको छ । जसमा सन् २००२ मा मारिएका नवराज शर्मा २००३ मा मारिएका ज्ञानेन्द्र खड्का र २००४ मा मारिएका पदमराज देवकोटा तथा डेकेन्द्रराज थापा छन् । २०५९ जेठ ४ गते कालिकोट सिपखानास्थित आ७३टछछघघसनै घरबाट अपहरण गरिएका स्थानीय कदम पत्रिकाका सम्पादक नवराज शर्मालाई माओवादीले निर्मम हत्या गरेका थिए । यस्तै राष्ट्रिय समाचार समितिका पत्रकार ज्ञानेन्द्र ख्ड्कालाई २००३ को सेप्टेम्बर ७ मा अपहरणपछि माओवादीले हत्या गरेका थिए । रेडियो नेपालका दैलेख सम्वाददाता डेकेन्द्रराज थापालाई गत साउन २७ गते माओवादीले अपरहण पछि हत्या गरेका थिए भने भुरिचुला पत्रिकासंग आबद्ध पदमराज देवकोटा २००४ को फेब्रुअरि ७ मा मारिएका थिए । स्मारकमा २००४ को हालसम्म मारिएका ५२ पत्रकारको नाम समेत समावेश छ जसमा इराकमा मारिनेहरुको संख्या बढी छ । त्यहु पाकिस्तानका ९ श्रीलंकाका १४ बेलायतका ७ अमेरिकाका १ सय ५ रसियाका ६० जापानका ३० भारतका ६१ चीनका ९ बंगलादेशका ९ अफगानिस्तानका २० र इराकका २६ जना लगायतका देशका पत्रकारको नाम समावेश छ । २००४ को हालसम्म मारिने ५२ मध्ये दक्षिण एशियामा भारतका ३ बंगलादेशका २ पाकिस्तानका र श्रीलकंाका एक-एक जना रहेका छन् । प्रेस स्वतन्त्रताका लागि कार्यरत अर्को अमेरिकी संस्था कमिटि टु प्रोटेक्ट जर्नालिस्ट सीपीजेको तथ्यांकअनुसार इराकमा सन् २००३ को मार्चमा अमेरिकी आक्रमण शुरु भएयता कार्यक्षेत्रमा खटिएका ३५ पत्रकारले ज्यान गुमाएका छन् । जसमा १७ जना इराकी युरोपियन मुलुकका ९ अन्य अरबी मुलुकका ३ अमेरिकाका १ जना र अन्य देशका ५ नना रहेका छन् । ३५ मध्ये ३३ पुरुष र २ महिला छन् । यसमा सबैभन्दा ठूलो संख्या फोटोपत्रकारहरुको १६ जना रहेको छ । इन्टरनेशलन प्रेस इ_िन्सच्युटका अनुसार विगत एक दशकभित्र विश्वभरका ५ सय पत्रकारहरुले समाचार लेखेकै कारण कार्यथलोमा खटिएकै बेला ज्यान गुमाएका छन् र यो क्रम बसे्रनि बढ्दो छ । हरेक वर्षको विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवसलाई पि्रुडम फोरमले समाचार संकलनका क्रममा आफनो ज्यान गुमाएका सम्वाददाता सम्पादक फोटो पत्रकार र प्रसारकहरुको स्मरणमा समर्पित गर्छ । (नेपाल पत्रकार महासंघको बुलेटिन पत्रकारितामा प्रकाशित ) प्रस्तुतीः अमृत दाहाल
KATHMANDU: Nepal has been ranked as one of the best countries in the world to visit in 2017, according to Lonely Planet’s annual Best in Travel list. Publishing the travel list for 2017 on Tuesday, the world’s renowned travel guide has said that Nepal is the hottest destination for all budget travellers while the country came out on the fifth place among top 10 countries of the list “Nepal is the world’s number one destination in terms of service and value,” the Best in Travel 2017 list which showcases the top 10 countries, cities, regions and best value destinations for next year, added. The ‘travel bible’ notes that natural disasters can’t even keep Nepal down for long. “The 2015 earthquakes caused devastation, but what is most striking from a traveller’s perspective is not how much was lost but how much remains.” Landmark temples crumbled, but others came through with just the odd tile out of place, and whole swathes of the country escaped serious damage, includin...
Comments