अस्वस्थकर मासुले टाइफाइड, झाडापखाला तथा पेटका समस्या निम्तन सक्ने भएकाले किनिएको पशु तथा मासु स्वस्थकर छ कि छैन भनेर ध्यान पु¥याउनुपर्छ । दशैंतिहारजस्ता चाडबाडका बेलामा बिरामी भएर अस्पताल पुग्नुभन्दा पहिल्यै सतर्क रहनु नै ठीक होइन र ?
सकेसम्म व्यवस्थित बधशालामा काटिएको मासु खानुपर्छ । रोगी, झोक्राएको जस्तो पशुको मासु खानु हुँदैन । फ्रिजमा राखेको र सूक्ष्म जीवाणुबाट मुक्त मासुको प्रयोग गर्नुपर्छ । अस्वस्थकर मासु तथा रोगि पशुको मासु सेवन गर्दा मानिसलाई जुनोटिक रोग बढी लाग्ने सम्भावना हुन्छ । त्यस्ता रोगी पशुपंक्षीको मासु सेवन गर्नाले बर्डफ्लु, स्वाइनफ्लु, एन्थ्राक्सलगायतका जुनोटिक रोग लाग्न सक्छन् ।
अस्वस्थ माछामासुको सेवनबाट क्षयरोग, आउँ, पेट फुल्ने, मिर्गौलाको रोग, क्ओसटियल इन्फेक्सन, फुड पोइजनिङजस्ता समस्या पनि धेरैमा हुने गरेको छ । अस्वस्थकर राँगा, भैँसीको मासु खानाले टेनिया सोडियम, बङगुरको मासुबाट टेनिया स्याकिटेटा नामक जुका र अस्वस्थ माछाको सेवनबाट एच। नाना र अस्वस्थ कुखुराको मासुबाट बर्डफ्लु तथा नपाकेको मासु खानाले दिमागमा स–साना टेपवर्म जाने र पछि मानिसको मृत्युसमेत हुनसक्ने चिकित्सकहरूको भनाई छ ।
वीर अस्पतालका डा. भुपेन्द्रकुमार बस्नेत चाडपर्वको समयमा पशुहरूलाई जथाभावी बध गरी खुल्ला बिक्री गर्ने हुनाले रोग लाग्ने सम्भावना बढी बताउँछन् । उनका अनुसार अव्यवस्थित वधशाला, दुषित पानी, फोहर हातहतियारले गर्दा पनि मासु दुषित तथा अस्वस्थकर हुन्छ । उपभोक्ताले भर्खर काटेको ताजा मासु किन्न चाहन्छन् । फ्रिजमा राखेको मासु सकभर लैजान चाहँदैनन् । तर स्वास्थ्यका लागि भर्खरै काटिएको मासु भन्दा कम्तिमा १२ घण्टा फ्रिजमा राखि चिस्यान गरिएको मासु फाइदाजनक हुन्छ ।
दशैमा धेरै मासु खाने प्रचलन छ । तर, आफ्नो स्वास्थ्यलाई ख्याल गरी मासु खान चिकित्सकहरुले सुझाव दिएका छन् । चिकित्सकहरुका अनुसार अस्वस्थकर मासुको सेवनबाट मात्र नभई भान्सामा बनाइने मासुका परिकारबाट पनि धेरै रोग लाग्न सक्छन् । वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ डा । प्रकाशराज रेग्मीका अनुसार धेरै मात्रामा चिल्लो हालेर बनाइने मासुका कारण मुटुका रोग तथा उच्च रक्तचापका समस्या देखिन सक्छन् भने धेरै दिन सुकाएर राखेको, सुकुटी बनाएको र धेरै तेल र मसला प्रयोग गरेको मासुले स्वास्थ्यमा अनेकौ“ समस्या उत्पन्न गराउँछन् । मासुलाई राम्रोसंग पकाएर वा उमालेर खाने गरेमा फाइदा हुने उनको भनाई छ ।
मोटो शरीर, रगतमा कोलेस्टेरोल बढी, उच्च रक्तचाप, मधुमेह, युरीक एसिड तथा मधुमेह भएका व्यक्तिले सकभर मासु नखानु नै राम्रो हुन्छ । दशैको बेला मासु मात्र बढी खाँदा कब्जियत हुने सम्भावना बढी हुने भएकाले मासुसँगै फलफुल, सलाद र अन्य खानेकुरा खानु स्वास्थ्यका दृष्टिले राम्रो हुन्छ ।
कसरी छुट्याउने रोगी पशु ?
पशुलाई हेरेरै रोगी र निरोगी छुट्याउन सकिन्छ । अधिकांश पशुले नियमितरुपमा खाएको खाना उग्राउने गरेको पाइन्छ । यदि नउग्राएमा, काम्ने गरेमा, ¥याल चुहाइरहेमा, आ“खाबाट चिप्रा निकालेमा र राम्ररी हि“डडुल गर्न नसकेमा त्यस्ता पशु रोगी मानिन्छन् । यस्ता पशुहरु वध गरेर त्यसको मासु उपभोक्तासामु पु¥याउनु भनेको मानिसलाई मन्द विÈ दिनु जत्तिकै भएको चिकित्सकको भनाई छ ।
जनावर स्वस्थ भए पनि वध गरिसकेपछि सफा पानीले सफा नगर्ने, ढुवानी गराउने साधन उपयुक्त नहुने, मासु राख्ने ठाउ“ सफा नहुने र मासुलाई धूलो र झि“गाबाट जोगाउन रातो कपडाले छोपेर नराख्ने हो भने उक्त मासु अशुद्ध हुने गर्दछ । यस्तो मासुको प्रयोगबाट तात्कालिक असरअन्तर्गत झाडापखाला, हैजा, फुड पोइजनजस्ता असर देखा पर्छन् भने दीर्घकालीन रुपमा ज्यान जान सक्ने रोग लाग्छन् ।
उपभोक्ताले मासु खरीद गर्दा पनि झिँगा नभन्केका, राम्ररी काटिएका, डिफ्रिजमा राखेको मासु ल्याउनुपर्छ । मानिसहरुले नाफा कमाउन रोगी पशु काट्ने गरेका छन् । जसका कारण पशुमा भएका रोग मानिसलाई पनि सर्न सक्छ । जथाभावी रुपमा मासु काट्ने र ढुवानी गर्दा राँगाको मासु सबैभन्दा अस्वस्थकर मानिन्छ । पशु बध गर्नुभन्दा १२ घण्टा अघि पानी खुवाएर राख्नुपर्छ ।
चिकित्सकहरु मासुलाई राम्ररी नपकाउ“दा मासुमा हुने परजीवीहरु नमर्ने र त्यस्तो मासु खा“दा मानिसको मस्तिकलगायत शरीरका अन्य भागमा हानी पु¥याई रोगी बनाउने बताउछँन् । मासुमा प्रोटिन, चिल्लो पदार्थ, भिटामिन, खनिज पदार्थ र पानीको मिश्रण रहेको हुन्छ । यी पदार्थ मानव शरीरलाई अति आवश्यक हुन्छन् । शुद्ध मासुबाट मात्र त्यो आवश्यकता पुर्ति हुन सक्छ । पोलेको र थोरै समय मात्र पकाएको मासुका परिकार, जस्तो सेकुवा, छोयला र काचो नै खाइने कचिलाजस्तामा रोग लाग्ने कीटाणु जीवितै हुने सम्भावना बढी हुन्छ । चिकित्सकका अनुसार प्रेसरकुकरमा उच्च तापमा राम्ररी पकाएको मासु मात्र खानयोग्य हुन्छ ।
आम मानिसमा छाला पनि खानुपर्छ भन्ने भ्रम छ । तर यथार्थमा छाला खानु भनेको रोग निम्त्याउनु हो । छालामा विभिन्न सिस्ट हुने भएकाले तिनीहरुका कारण मानिसलाई इपिलेप्सि, हिस्टोरीयालगायतका विभिन्न रोग लाग्न सक्छ ।
Comments